|
GÓP-fréttir forsíða
* -
Í Morgunblaðinu þann 12. september 1996 skrifar
ritdómari blaðsins, Skafti Þ. Halldórsson, svofelldan
ritdóm: |
Áin urgar í grjóti
|
Í ERLI DÆGRANNA
- eftir Pétur Sumarliðason.
Útgefandi: Gísli Ólafur Pétursson.
Rvk. 1996 - 111 bls.
|
| Fimmtán árum eftir fráfall Péturs Sumarliðasonar er gefin
út ljóðabók eftir hann, Í erli dægranna. Þessi útgáfa ber
vott um mikla ræktarsemi við minningu hans. Guðrún
Gísladóttir og Gísli Ólafur Pétursson bjuggu ljóðin til
prentunar eftir handritum Péturs af alúð og vandvirkni. |
| Kvæði Péturs eru börn síns tíma. Þau einkennast af
náttúru-ljóðrænu og rómantískri lífssýn þar sem áhersla er
lögð á samband manns við náttúru, samkennd og samúð
með því sem lífsandann dregur. |
Efni kvæðanna tengist oftast náttúrusýn skáldsins, hvort
sem verið er að fjalla um bernskustöðvar við Bolungarvík
ellegar öræfin í Jökulheimum þar sem Pétur starfaði við
veðurathuganir. Raunar víkur skáldið sérstaklega að
þessum tveimur meginskautum í ljóðheimi sínum í
kvæðinu
Tveir heimar:
Ég veit nú ómar aldan
úti við bláa strönd,
en hér urgar áin í grjóti
undan jökulrönd.
|
Þótt náttúran yfirgnæfi önnur yrkisefni í ljóðum Péturs er
ekki laust við að gæti ýmissa andstæðna samtímans í
kvæðum hans og birtast þær jafnt í efni og formi. Þannig
þarf ekki lengi að skoða kvæðin til að greina átök
þéttbýlis og náttúru, t.a.m. í kvæðinu Öræfaminningu þar
sem samlíðan með, þótt í einveru sé, er borin upp að
hinum sára broddi einmanans í byggð. Jafnframt er vikið
að samtímaviðburðum á borð við Víetnamstríðið og
æskulýðsuppreisn 68-kynslóðarinnar sem Pétur lítur
nokkuð jákvæðum augum:
Sem ljósið brýst
gegnum myrkrið
fara ný sannindi
gegnum gamlar hefðir.
|
| Eftirtektarverð finnast mér einnig ljóð Péturs um
gildiskreppu samtímans og einna best þeirra ljóðið
Orð:
Það er undarlegt
að sitja í byggð
innan um allskonar
fjölmæli
og ívitnanir
til mikilla hugsjóna,
sem talið er sjálfsagt
að enginn meini.
|
| En átaka gætir einnig í ljóðformi í kvæðum Péturs. Hann
yrkir oft hefðbundið og er ágætur hagyrðingur en honum
lætur líka vel að yrkja í lausu máli. Segja má því sem svo
að hann hafi tekið nýjum tímum opnum huga þótt hann
skynji einnig varasama boða á leið okkar inn í framtíðina.
Kvæðaheimur hans er heildstæður og sannfærandi og
bókin á erindi til okkar. |