Bílferð um Suðuröræfin
og sunnan Hofsjökuls
dagana 14. - 20. september 1950.

Svona millifyrirsagnir eru frá GÓP
sem er uppskrifari og setti atriðisorð í vinstri dálk.
Frásögn Einars er hér fyrir neðan.

Í fyrra sumar, 1949, gekkst ég fyrir leiðangri í bílum til þess að finna bílfæra leið milli Kjalvegar og Sprengisands norðan Hofsjökuls og þar með bílfæra leið frá Reykjavík til Miðnorðurlands. Því ferðalagi er lýst í grein í Árbók Ferðafélagsins 1950. Enda þótt okkur tækist að komast þessa leið hindrunarlítið með okkar ágæta bílakosti getur sú leið ekki talist bílfær vegna vatnsfalla.

Síðastliðið sumar, 1950, gekkst ég því fyrir öðrum leiðangri til þess að finna bílfæra leið milli Kjalvegar og Sprengisands sunnan Hofsjökuls. Ég fékk Ingimar Ingimarsson bílstjóra í lið með mér og síðar þá bílstjórana Pál Arason og Guðmund Jónasson svo að ég hafði þar með mér hina mestu kappa. Var upphaflega áætlunin að leggja upp frá Kerlingarfjöllum og halda þaðan austur á Sprengisand. En seint í ágúst fundu þeir Guðmundur Jónasson og Egill Kristbjörnsson bílfært vað á Tungnaá vestan undir Vatnaöldum. Varð það því að ráði að fara fyrst þá leið norður yfir Tungnaá og síðan vestur yfir Köldukvísl, norður á Sprengisand og síðan vestur með Hofsjökli til Kerlingarfjalla.

Alls 42

Eftir allmikinn undirbúning var svo lagt af stað snemma morguns 14. september í 3 stórum fólksbílum og einum stórum vörubíl með farangri. Í förinni voru alls 42, þar af 3 konur, 12 ára drengur og hollenskur blaðaljósmyndari.

Var ekið eins og leið liggur upp Landssveit. Veður var kalt, norðan stormur og sandbylur svo að varla sást út úr augunum þegar komið var austur fyrir Sölvahraun. Um fjögur leytið var komið að Tungnaá undir Vatnaöldum. Áin er þar breið og í mörgum kvíslum. Undir forustu þeirra Guðmundar og Egils var ekið rakleitt yfir ána og var hún hvergi dýpri en í mitt læri, en botn var víða stórgrýttur og varasamur. Tók það tæpan klukkutíma að koma öllum bílunum yfir. Síðan var ekið eftir sléttum sandöldum í öskuroki og svo svörtum sandbyl að það var eingöngu meðfæddri eðlishvöt Guðmundar að þakka að við komumst að Fossvatni kl. tæplega sjö. Við slógum þar upp tjöldum og áttum þar allgóða nótt þótt stormur væri mikill.

Skoðuð Veiðivötn
Næsta morgun, föstudaginn 15. september, ókum við eftir sléttum melöldum að Tjaldvatni og víðar. Veður var ekki eins hvasst og daginn áður. Síðan var haldið til baka til norðausturs.

Flugvélin Geysir týnd
Um hádegi flaug flugvél yfir okkur og kastaði niður til okkar tilkynningu um hvarf flugvélarinnar Geysis.

Var nú komið yfir á Sprengisandsleið sem áður hefur verið ekin, fyrst af Sigurði Jónssyni frá Laug 1933 og síðar 1948 af Páli Arasyni og fleirum.

Einar nefnir það ekki en hann var með Sigurði frá Laug ásamt Jóni Víðis mælingamanni og Valdimari Sveinbjörnssyni, menntaskólakennara í fyrstu ferðinni norður árið 1933.
Sjá hér pdf-frásögn Jóns Víðis af þeirri ferð.

Var nú ekið vestur að Sóleyjarhöfða og kannað vaðið á Þjórsá. Taldist þeim sem þar óðu yfir að áin mundi vel fær bílum okkar.

Þaðan var snúið við og ekið yfir margar slæmar kvíslar í Eyvindarkofaver og skoðaðar rústirnar af kofa Fjalla-Eyvindar. Þaðan var svo ekið rakleiðis eftir melöldunum austur í Jökuldal í Tungnafellsjökli og síðustu tvo tímana við ljós. Tjaldað var í mynni dalsins. Um nóttina var talsverð hríð.

Hringnum
lokað.

Erfið
brekkan
upp í
Árskarð
í
Kerlingar-
fjöllum

Frá Hnífá var svo ekið til Kerlingarfjalla og má telja þá leið sæmilega greiðfæra. Þar er brekka ein austan Illahrauns, svo snarbrött að draga varð bílana upp á spilum. Þar þarf að moka sneiðing í brekkuna. Hin torfæran er brekkan austan við sæluhúsið í Árskarði. Þar sátu bílarnir fastir í móunum. Þá brekku þarf að laga. – um kvöldið ókum við til Reykjavíkur í dásamlegu veðri.