Reynir – ráðgjafastofa KMM ehf.
Tryggvabraut 22, 2h. 600 Akureyri -
Sími: 460 9500 Fax: 460 9501 
Kristján M. Magnússon, sálfræðingur 

Aðlögun

Með notkun 
tiltölulega 
einfaldra aðferða 
í bekknum eða 
með breytingum 
á kennsluháttum, 
geta kennarar 
lagað kennsluna 
að styrk og 
veikleika nemenda 
með HAST.

Erfiðleikasvið:

• Athyglisbrestur 
• Hvatvísi 
• Hreyfingar 
• Skap 
• Námsfærni 
• Skipulag 
• Félagsleg samskipti 

• látið nem. sitja á rólegu svæði
• látið nem. sitja hjá góðri fyrirmynd
• látið nem. sitja hjá “námsfélaga”
• aukið bil milli borða
• gefið auka tíma til að ljúka við verkefni
• styttið verkefni eða vinnulotur til að þær passi við athygliúthald; notið skeiðklukku
• bútið löng verkefni niður í minni hluta svo nem. sjái fram úr vinnunni
• hjálpið nem. til að setja sér skammtímamarkmið
• gefið fyrirmæli um eitt í einu til að koma í veg fyrir rugling
• krefjist færri réttra lausna en meðaltal árgangsins
• minnkið heimanámskröfur
• leiðbeinið nem. um námstækni; notið merki / tákn
• notið bæði skrifleg og munnleg fyrirmæli samtímis 
• útvegið nem. aðstoð bekkjarfélagavið að taka niður glósur og fyrirmæli
• gefið skýr og nákvæm fyrirmæli
• notið tákn til að halda nem. við verkefni; sérstök merki

• látið eins og þið sjáið ekki minniháttar frávik í hegðun
• gefið umbun sem oftast í beinum tengslum við það sem vel er gert
• notið brottvísun (“time-out”) ef nemandi brýtur hegðunarreglur
• verið í nánu sambandi við nem. þegar skipt er um verkefni eða vinnulag
• notið jákvæðar áminningar þegar nem. brýtur hegðunarreglur (þ.e. forðist neikvæðni)
• ýtið undir jákvæða hegðun með hrósi
• vekið athygli á jákvæðri hegðun sessunauta
• gerið samning um hegðun
• leiðbeinið nem. um sjálfsstjórn, t.d. að rétta upp hendi í stað þess að kalla yfir bekkinn
• svarið spurningum nemanda einungis þegar hann réttir upp hendi

• leyfið nem. stundum að standa við vinnu sína
• gefið færi á “setuhléi” með því að senda nem. í sendiferðir e.a.
• minnið nem. á að fara yfir aftur ef verkefni eru hroðvirknislega unnin

• gefið öryggi og uppörvun
• hrósið oft góðri hegðun og vinnu
• talið lágt og án hótunar í röddinni ef nem. er órótt
• farið aftur yfir leiðbeiningar þegar ný verkefni eru kynnt, til að sjá til þess að nem. nái þeim
• verið vakandi fyrir tækifærum til að leyfa nem. að prófa forystuhlutverk í bekknum
• hittið foreldra oft, m.a. til að fylgjast með áhugamálum og árangri nem. utan skólans
• sendið foreldrum líka línu um jákvæðu atriðin
• takið tíma til að tala við nem. í einrúmi
• hvetjið til samskipta við bekkjarfélaga, ef nem. er hlédrægur eða feiminn
• aukið hvatningu ef nem. sýnir merki um uppgjöf eða þreytu
• verið vakandi fyrir merkjum um pirring
• takið eftir aðstæðum sem stressa nem. og gefið hvatningu eða slakið á kröfum til að minnka álag og koma í veg fyrir reiðiköst
• notið meiri tíma til að tala við nem. sem eru æstir eða reiðast auðveldlega
• gefið nem. leiðbeiningar um að stjórna reiði, t.d. að ganga burt, aðferðir til að róa sig niður, eða segja fullorðnum frá ef þau verða reið.

• ef nem. er lélegur í lestri útvegið auka lestíma, farið yfir textann fyrst, veljið síður með minna lesmáli, minnkið kröfur um lestur, biðjið nem. ekki að lesa upphátt
• ef tjáning er slök, samþykkið öll munnleg svör án gagnrýni, í stað þess að skila munnlega getur nem. skrifað, hvetjið nem. til frásagnar
• hvetjið nem. til að segja frá ýmsum hugmyndum og reynslu, veljið efni sem nem. á auðvelt með að segja frá
• ef skrifleg færni nem er lítil, leyfið skil á verkefnum, án þess að skrifa (sýning, munnl. skýrsla), leyfið segulband, ritvél eða tölvu, minnkið kröfur um skrifleg skil, prófið með fjölvals- eða eyðufyllingarspurningum
• ef stærðfræðigeta er lítil, leyfið notkun á reiknivél, útvegið auka stærðfræðikennslu, gefið strax til kynna hvort nem. er á réttri leið og leiðbeiningar um réttar uppsetningar og aðferðir

• leitið eftir aðstoð foreldra við að hvetja nem. til skipulegrar hegðunar
• gefið reglur um hegðun
• hvetjið nemandann til að nota möppur með skiptiblöðum
• notið samskiptabók / heimanámsbók
• leiðbeinið um að nem. skrifi niður heimanám
• farið reglulega yfir tösku, vinnubók og pennaveski, hvetjið til snyrtimennsku frekar en að refsa fyrir óreiðu
• gefið ein fyrirmæli í einu

• hrósið góðri hegðun
• ýtið undir félagsleg samskipti
• setjið upp hegðunarmarkmið með nem. og komið upp umbunarkerfi
• ýtið undir viðeigandi félagslega hegðun með munnlegum fyrirmælum og/eða merkjakerfi
• notið samvinnunám
• veitið leiðbeiningar um samvinnu í hópi
• hrósið nemandanum oft
• gefið nem. tækifæri til að sýna bekkjarfélögum góðar hliðar