Þessi grein
birtist í Mbl.
föstudaginn
7. ágúst 1998.

Nú á að spara með því að láta sem þeir séu ekki til - nemendurnir sem víkja frá meðaltalinu.

Með nýjum grunnskólalögum frá 1995 og með glænýjum lögverndunarlögum frá 4. júní 1998 er ekki annað að sjá en að tekist hafi að ná fram því stórkostlega sparnaðarmarkmiði að láta alla þá nemendur sem þurfa á sérkennslu að halda - gufa upp!

Félag íslenskra sérkennara var stofnað 29. október 1970. Glæður - fagtímarit félags íslenskra sérkennara - kom fyrst út í tilefni 20 ára afmælis félagins og hefur síðan komið út tvisvar á ári. Það flytur margvíslegt efni um sérkennslu og gefur innsýn í viðfangsefni og vinnubrögð sérkennara.

„... Til þess að vera skipaður, settur eða ráðinn sérkennari nemenda með sérþarfir í almennum skólum á grunnskólastigi skal grunnskólakennari hafa lokið

a. framhaldsnámi í sérkennslufræðum, 30 - 60 einingum eftir nánari ákvörðun Kennaraháskóla Íslands ásamt fullgildum prófum;

b. öðru jafngildu námi.

Til þess að vera skipaður, settur eða ráðinn sérkennari við sérdeildir eða skóla fyrir börn með sérþarfir skal grunnskólakennari hafa lokið

a. 60 eininga framhaldsnámi í sérkennslufræðum ásamt fullgildum prófum;

b. öðru jafngildu námi.

Heimilt er að setja kennara með fullgilt kennarapróf við sérdeildir eða skóla fyrir börn með sérþarfir um eins árs skeið til reynslu enda sérhæfi hann sig til starfsins ef hann óskar að starfa áfram við stofnunina."

13. greinin hófst þannig:

„Óheimilt er að skipa, setja eða ráða til kennslu við grunnskóla, sérdeildir eða við skóla fyrir börn með sérþarfir á vegum opinberra aðila eða hliðstæða skóla aðra en þá sem uppfylla ákvæði laga þessarra."

Sama gilti um framhaldsskólann skv. 14. grein.

„... Kennslan getur verið einstaklingsbundin eða farið fram í hópi innan eða utan almennra bekkjardeilda, í sérdeildum eða sérskóla. ... "

Ekki er talað um að sérmenntaðir kennarar skuli annast kennslu innan grunnskólans en þeir verða hins vegar til í 38. grein sem segir:

„Sveitarfélög skulu annast rekstur sérdeilda / sérskóla fyrir nemendur sem ekki geta notið kennslu við hæfi í almennri bekkjardeild grunnskóla. Þeim er ætlað:

- að veita nemendum sérhæft námsumhverfi í lengri eða skemmri tíma

- að veita starfsfólki almennra grunnskóla ráðgjöf og kennslufræðilegan stuðning.

Sérmenntaðir kennarar skulu annast kennslu í sérdeildum/sérskólum þar sem því verður við komið. ... "

„... Í sérkennslu felst m.a:

a. Gerð rökstuddrar námsáætlunar fyrir nemendahóp eða hvern einstakling sem byggð er á upplýsingum um heildaraðstæður nemanda og á athugun og mati á stöðu hans í námi og þroska. Tilgreind skulu langtíma- og skammtímamarkmið með kennslunni.

b. Kennsla samkvæmt námsáætlun.

c. Skipuleg skráning og regluleg endurskoðun á námsáætlun og kennslu."

Reglugerðin ítrekar í gr. 11 að sérkennsla skuli fara fram þar sem henta þykir svo sem í bekkjardeild í grunnskóla, með einstaklingskennslu, í sérdeild eða sérskóla og sérkennarar skulu framkvæma þessa kennslu samkvæmt 16. grein þar sem segir:

„Sérkennsla skal innt af hendi af sérkennara eftir því sem við verður komið eða undir umsjón sérkennara ef betur þykir henta að nemandi fái sérkennslu hjá umsjónarkennara eða öðrum kennurum."

Hvað varð um nemendur með sérþarfir í almennum skólum, sérdeildum og sérskólum? Annað hvort eiga þeir allir að gufa upp með lögum - eða þeir eiga ekki lengur rétt á sérkennslu.

Gildandi reglugerð gerir hins vegar ráð fyrir að nemendur eigi rétt á sérkennslu - ekki aðeins í sérdeild eða sérskóla heldur einnig innan hins almenna grunnskóla ef henta þykir - og hún heimilar ekki almennum kennurum að sinna sérkennslu nema undir umsjón sérkennara. Þar er ekki minnst á sérmenntaða kennara.

Samkvæmt nýjustu löggildingarlögum þarf skólinn ekki á sérkennurum að halda!

Í framhaldi af því er eðlilegt að gera ráð fyrir að reglugerð um sérkennslu verði felld úr gildi!