| GÓP-fréttir |
Tveggja daga æfingaferð í Merkurvötnin
Ferðin er farin að loknum undirbúningsfundi eina kvöldstund fáum dögum fyrr. Nánari áætlun - og örnefnalisti |
| Fyrri
dagur: |
Frá Reykjavík kl. 08:00. Á Hvolsvelli hittumst við í Hlíðarenda sem er hægra megin við þjóðveginn og við Esso-bensínstöðina. Þeir sem leggja síðar af stað munu ná hópnum inni á Þórsmerkurleið enda láta þeir vita af sér í síma. Bílasími GÓP er 85-50-300 Frá Hvolsvelli kl. 10:30. |
| Gisting | Gist verður í Þórsmörk. |
| Seinni
dagur: |
Af stað kl. 11:00 - eftir ræstingu skála. Gert er ráð fyrir að koma aftur til Reykjavíkur fyrir kl. 20. |
| >> | Liðsinni og leiðbeiningar Fyrri dagur: |
| Mýkja dekkin |
Seljalandsfoss - dekkin mýkt Fyrst er stoppað við Seljalandsfoss. Fossinn er fallegur - en við gefum okkurr ekki tíma til að ganga að honum. Við mýkjum dekkin - og þeir sem ekki hafa gert tilraunir áður geta miðað við að fara í 15 - 16 pund. Þetta er gert vegna þess að vegurinn inn í Þórsmörk liggur um grýtta mela og hann er víða grófur þótt heflaður sé á sumrin. Það munar miklu hve bíllinn er mýkri þegar minna loft er í dekkjunum. Þegar hringnum er lokið er komið aftur á Hvolsvöll og lofti bætt í. Ef bæta þarf lofti í á leiðinni eru notaðar loftdælur sem hafðar eru meðferðis og þátttakendur fá afnot af. |
| Vöðlur | Jökulsá - farið í vöðlur Ekið er yfir Jökulsá og stöðvað á svæðinu við lónið. Þar er farið í vöðlur. Áin er skoðuð og vaðin - hvort sem í henni er lítið (vatn í mjóalegg) eða mikið (vatn í mitt læri og þungur straumur). Þekkingar er aflað um botninn sem breytist hægt - en eftir tilteknum lögmálum. |
| Hógvær straumur |
Steinsholtsá - straumvatn Fyrrum var Steinsholtsá erfiðust viðureignar og eina mannskaðavatnið. Stóri steinninn frammi í Hoftorfunni heitir Símonarsteinn síðan við hann var lagt lík Símonar Guðmundssonar, bónda í Syðrirotum undir Eyjafjöllum, sem drukknaði í henni í fjallferð 17. september 1865. Hundrað árum síðar - 15. janúar 1967 - féll stórt stykki úr Innstahausi ofan í Steinsholtslónið sem olli kraftmiklu flóði og það breytti aðstæðum við ána. Enn er hún varasöm í miklu sumarvatni og þá er sjálfsagt að vaða hana nema maður sé orðinn henni mjög kunnugur. Nytsamt er líka að vaða hana þótt að henni sé komið á vatnsminni tímum. Almennt gildir að telji maður á vera óvæða er hún ófær nema hugsanlega stærstu bílum. |
| Rudda- straumur |
Hvanná - straumþung og gróf Hvanná er á grófari malareyrum og grefur sér því bakkabrattari farveg. Það er lærdómsríkt að vaða hana til að átta sig á hvað straumurinn skiptir miklu þótt vatnið sé ekki mjög djúpt. Það er ærið átak að vaða yfir Hvanná með öryggi þótt vatnið nái ekki nema liðlega í hné. |
| 3 m/sek | Krossá við Langadal Krossá er í sérflokki þótt hún sé tekin við Langadal áður en Hvannáin fellur í hana. Þar verður hún skoðuð og svipast um eftir vöðum og einkennum þeirra. Í þessari ferð er áætlað að fara nokkrum sinnum yfir Krossá og nota tækifærin til að vaða og leita að vöðum. |
| Í skála |
Í Skagfjörðsskála Skálinn er kyntur og menn koma sér fyrir, fá sér síðan bita og skipta liði. Sumir taka lífinu með ró í skálanum en aðrir halda áfram með hópnum sem fer víðar um vatnasvæði Krossár og leitar fleiri vaða. |
| Básar | Myndahvammur í Básum Básar eru meðal þess sem skoðað er. Þar verður gengið inn með læknum og í Myndahvamm sem er innst í þröng milli hlíðarinnar og lækjarins - áður en við taka skógargötur í brekkusneiðingum. |
| >> | Síðari dagur: |
| Krossá við Merkur- eggjar |
Krossá við Merkureggjar Ekið er til baka vestur yfir Hvanná og niður að Krossá við Merkureggjar - þar sem leiðin liggur inn í Húsadal. Þarna er hún vatnsmeiri því í hana hafa fallið bæði Hvannáin og nokkrir lækir. Þarna brýtur hún sig líka með öðrum hætti en inn við Langadal. Vaðið verður um ána og leitað vaða. Þegar yfir hana er komið eru Sóttarhellir og Húsadalur á dagskránni. |
| Fljótið | Markarfljót Frá Húsadal er haldið fram á varnargarðinu sem heldur að Fljótinu. Þar er staðnæmst og bollalagt um vænlega staði til að leita vaða. Gott er að ætla sér allt að tveimur tímum til að kanna Fljótið og leita vaðsins. Á sumrin er við því að búast að ekki finnist ásættanlegt vað en leitin er afar mikilvægur hluti námskeiðsins. Ef Fljótið brýtur sig ekki heldur liggur í þröngum og vatnsmiklum álum eða milli ísa geta vöð verið torfundin enda er miðað við að svona ferð sé til fróðleiks og skemmtunar og að engar nauður reki menn til yfirferðar. |
| Gilsá og Þórólfsá |
Handan Markarfljótsins er Gilsá sem rennur eftir Hitagili frá Tindfjöllum. Gilsá getur verið nokkurt vatnsfall á sumrin. Hún rennur á meyrum eyrum sem þó eru ekki vandamál fyrir jeppabíla en geta verið erfiðar lágum eindrifsbílum. Þetta er gott að hafa í huga þótt slíkir bílar séu ekki í okkar ferð. Vestan Gilsár eru Hellisvellir og þangað er bæði skemmtilegt og minnisstætt að koma. Leiðin vestur í FLjótshlíð liggur eftir aurnum og ekki er farið yfir Gilsá fyrr en komið er bestur undir varnargarðinn út frá Þórólfsfelli. Þegar komið er vestur undir innstu bæina í Fljótshlíðina, Fljót og Fljótsdal, er komið að Þórólfsá. Hún er ekki heldur umtalsverður farartálmi nema í miklum vatnsveðrum á sumrin. |
| Vetur eða sumar? |
Athugaðu!! að það skiptir miklu máli hvenær á árinu þessi leið er farin. Á köldu hausti eru vötnin niðri. Þá er lítið í og næsta víst að unnt er að komast yfir allar árnar. Frost og ísar geta breytt miklu og skarir geta orðið slíkar að allt verði ófært. Í miklum frostum verða margbrotin krapahlaup sem gera læki að foraðsvötnum og stærri árnar að hættulegum viðfangsefnum. Snjóar breyta líka miklu. Í leysingum og krapafæri er líka margt að varast og oft afar erfitt að athafna sig þó að miklu skipti hvernig bílarnir eru útbúnir. Enda þótt á sumrin sé oft mikið í ánum á Þórsmerkurleið geta þær þó kallast að vera alltaf færar ef aðgát er viðhöfð og virðing borin fyrir viðfangsefninu. Margur hefur farið illa í þessum ám. Að sjálfsögðu hefur oft blotnað hjá þeim sem biðu hver eftir öðrum og treystu að lokum á að hinir drægju þá upp ef þeir festust. Einnig er ótrúlega algengt að þeir strandi í ánum sem telja sig á svo góðum bílum eða sjálfa sig svo snjalla að þeir þurfi einskis að gæta. |
| Þurr uppúr! |
Ofaní og uppúr Menn aka út í ár af ýmsum ástæðum og venjulega tekst það með glæsibrag. Það er hins vega miklu meira virði að koma upp úr henni bæði með glæsibrag og með allt sitt þurrt - og hafa farið yfir eins vel og frekast var unnt á því vaði! Þeim bíl vilja allir fylgja. Gættu þess líka |
| Örnefni | Örnefnalisti
Hér er dálítill örnefnalisti. Hann er hafður í tveimur dálkum. Heitin sem eru í hægri dálki sjást hægra megin við bílinn - en þau í vinstri dálki vinstra megin þegar ekinn er hringurinn inn í Þórsmörk og vestur með Þórólfsfelli. Meginreglan er sú að nefna örnefni hægra megin við bílinn enda eru fjöll og fyrirbæri þeim megin en Markarfljót og Markarfljótsaurar vinstra megin. Listinn hefst við Seljalandsfoss og honum lýkur við Hlíðarendakot í Fljótshlíð. |
| Vinstra megin Markarfljóts- |
Hægra megin Seljalandsfoss, |
| Stóri-Dímon | Syðstumerkurlækur, Miðmerkurlækur, Merkurá - nú í veg-röri, Nauthúsaá og Nauthúsagil, Hellissel, Framhamrar, Grettisskarð, Sauðhamrar, Sauðá úr Merkurkeri, Nónhnúkur, Selá úr Selgili, vatnið nær sjaldnast niður að veginum, Fremri-Akstaðaá úr Fremra-Akstaðagili, Akstaðahryggur, Innri-Akstaðaá úr Innra-Akstaðagili, Grýtutindar. Úr Fremra-Grýtugili rennur Grýtuá í Innri-Akstaðaá. Innra-Grýtugil, Steðji, Steðjagil og Steðjalækur, nær sjaldan til vegarins, Skálahóll við fjallið. Um Steinaskógslágar liggur vegurinn og yfir Árnagilslæk úr Árnagili vestan við Árnagilshrygg, þar er framundan Múlaskriða. Kýlir, Fremra-Kýlisgil, Innra-Kýlisgil og ekið er yfir Kýlisá á sandinum. Úr Smjörgili kemur Jökullækur. Áslákshóll, Nýgræður og Fremri-jökulskoltur. |
| Jökulsá Símonarsteinn Joldusteinn er á aurnum Merkureggjar Merkurrani Gjósta í Fremra Engidalsnefi Engidalur Innra Engidalsnef Fremra Hestagil Þursabúðir Innra Hestagil Valahnúksból Valahnúkur Réttarnef við ána Þverhaus Skáldagil Jurtasteinn Langidalur |
Jökulsá, Jökullón og Gígjökull úr Eyjafjallajökli, Innri-jökulskoltur sem einnig heitir Auralda, Hoftorfa, Steinsholtsá, Strákagil, Réttarnef, Fagriskógur, Bólhöfuð, Norðurhlíðar, Jökullækur, Í hvarfi eru Skari, Skaratungur og Skaratungnahaus og Steinsholtsjökull, (ath: á kortum er Skari nefndur Rjúpnafell). Stakkholtsgjá, Gjáarlækur, Fremri-Gjáarhaus, Innri-Gjáarhaus, Stakkholt, Flár, Stráksgil, Stakkur, Stakksháls, Nauthillur, Gunnufuð, Leifagil, Hvanná úr Hvannárgili, Goðaland, Álfakirkja, Réttarfell, Básar, Bólfell, Útigönguhöfði, Mýrdalsjökull, Krossáreyrar, Krossá, Skagfjörðsskáli. |
| Til Húsadals: Flugvöllur |
Farið yfir Krossá við Merkureggjar. Ranatá, Merkurrani, Þuríðarstaðagil, Sóttarhellir, Húsadalur, Assa, Markarfljót, Tröllagjá, Fauskheiði, Lausalda, Hellisvellir, Gilsá, Kanastaðagil, Þórólfsfell, Litlustreitugil, Stórustreitugil, varnargarður, Mögugil, Þórólfsá úr Þórólfsgili, Tindfjallajökull. Bæirnir Fljótsdalur, Fljót og Barkarstaðir. Bleiksá úr Bleiksárgili, Fossar, Háimúli. Múlabæirnir: Háimúli, Árkvörn og Eyvindarmúli. Kálfá með flötu foss-flúðina. Bærinn í Múlakoti við trjágarð Guðbjargar móður Óla Túbals. Merkjá - í henni er Merkjárfoss - nefndur Gluggafoss meðan glugginn er óbrotinn, Þorsteinslundur og Hlíðarendakot. |