Uppfært
15.4.2000

um breytt námsefni
og endurskoðun kennsluhátta
í tölvunotkun.

Þessi samantekt er ætluð kennurum tölvudeildar. Þar hafa sumir meiri menntun og aðrir minni - einnig í kennslugreininni sjálfri. Sumir hafa starfað þar lengi en aðrir aðeins eina önn. Enn aðrir byrja í nýir um leið og hið nýja námsefni er tekið upp. Sennilega hafa þeir kennt eldra námsefnið á fyrri kennslustað.

Hér eru athugaðir þeir þættir sem taka þarf tillit til þegar breytingarstarfið er áætlað og framkvæmt. Gerð er áætlun um hvernig komið skuli að hinum einstöku atriðum og þau sveigð til þess forms sem ætlast er til.

Formáli = Eftirmáli

7. lota:

• I: Inngangur
• II: Hvert er viðfangsefnið? Yfirlit yfir það verkefni sem fólgið er í framkvæmd breytingarinnar
• III: Áætlun um framkvæmd breytingar

8. lota:

• IV: Nánari lýsing breyttrar kennslu:

• Hverjir koma að verkinu?

• Hvernig er undirbúningi háttað?
• Hvernig er fyrri þekking nýtt?
• Tímamörk. Hvenær lýkur verkefninu?
• Hvaða starfsaðferð er beitt?
• Áætlun - tímasetning
• Hvernig er tekið á helstu hindrunum?
• Hvernig er farið með ágreiningsmál?
• Hvernig er staðið að kynningu?
• Hvaða stuðningur er veittur?
• Hvernig er árangur metinn?

Gert er ráð fyrir að í ágústbyrjun verði ráðinn nýr kennari að deildinni. Þetta atriði er haft með til að breikka undirbúninginn og haga honum þannig að nýliðar eigi aðgang að heppilegum skýringum og leiðbeiningum um hvað eina sem til þarf.

• Fræðsluyfirvöld hafa í aðalnámskrá lagt svo fyrir að breyta skuli um námsefni
• UTN-námið er skilgreint í aðalnámskrá að svo miklu leyti sem nauðsynlegt er. Áfanginn UTN-103 er þegar skilgreindur þar og opinn er möguleikinn að skilgreina námsáfangann UTN-203 sem undirbúningsáfanga fyrir TÖK-próf.
• TÖK-náminu fylgir nákvæm skilgreining sem fara skal eftir við kennsluna og þar er til staðar prófabanki og matsreglur. TÖK-prófin veita nemendum eftirsótt réttindi og eru því í sjálfu sér hvetjandi.
• TÖK-kennsla hefur verið tekin upp við íslenska skóla svo þangað er unnt að sækja fyrirmyndir, ráð, viðræðu og kennslugögn.

Það er því unnt að hafa tiltölulega einfalda áætlun - þótt ef til vill verði ekki svo einfalt að hrinda hverjum einstökum þætti hennar í framkvæmd. Áætlunin sjálf kemur fram hér á eftir.

Þrátt fyrir það er ljóst að þeim mun verða það auðveldara ef unnt er að leggja þeim nytsöm gögn í hendur, leiðbeiningar, samráðsvettvang - og helst námskeið í því námsefni sem bætist við.

Kennslutenging
Eldra námsefni var ekki svo mjög frábrugðið því sem upp verður tekið. Að sumu leyti verður það hið sama en að öðru leyti framhald af því eldra og að sumu leyti alveg nýtt efni. Hið nýja efni ber þó í sér sjálfgefin skynsamleg tengsl við námsefnið og við þann starfsvettvang sem nemendurni fara til. Þar skiptir ekki máli hvort nemandinn fer til frekara náms eða út í launuð störf.

Eftir 5 mánuði þarf allt að vera tilbúið og kennararnir reiðubúnir að takast á við hið nýja námsefni.

• að kennarar deildarinnar komi saman vikulega og á fyrsta fundinum verði rætt það sem til stendur á svipuðum nótum og umfjöllun sú sem hér hefur verið fram sett,
• að hverju sinni sem þeir komi saman setji þeir nýjar hugmyndir og athugasemdir í úrvinnslusafn verkefnisins,
• að á fundi verði tilteknir þeir verkefnishlutar sem vinna þarf þar til verkinu er lokið og þeir hlutar sem ljúka þarf fyrir næsta fund - og einn eða fleiri kennarar taki verkhlutana að sér - án annarrar greiðslu en felst í föstum launum - því hér er aðeins um að ræða venjubundið kennsluverkefni,
• að uppi sé haldið virkri endurskoðun framlagðra gagna og nýjar hugmyndir lagðar fram jafnvel þótt ljóst verði þegar fram í sækir að sumar þeirra muni bíða þess tíma að hið nýja námsefni og kennsla þess verður endurskoðað.

• Fimmtudaginn 23. mars verði fyrsti fundur.
• Fimmtudaginn 30. mars liggi fyrir lýsing frá Skýrslutæknifélaginu á TÖK-náminu og lýsing aðalnámskrár á UTN-áfanganum og einhver hafi farið í kynnisferð til skóla sem kennir TÖK-áfanga og fengið þaðan gögn og upplýsingar. Þar á meðal íslenskt kennsluefni og erlent og prófabanka eða sýnishorn úr honum.
  Á þeim fundi verði útbúið erindi til stjórnar skólans og beðið um að kennurum deildarinnar verði útvegað námskeið þar sem þeir geti fengið fræðslu um innihald TÖK-námsins svo að þeir verði öruggir um að ráða við að kenna efni þess.
• Fimmtudaginn 5. apríl verði farið yfir drög að áfangalýsingu fyrir UTN-103 og UTN-203. Áhersla er lögð á að ganga frá UTN-103 því hann verður keyrður á haustönn 2000 meðan UTN-203 verður fyrst keyrður á vorönn 2001.
• Fimmtudaginn 12. apríl verði til bráðabirgða ákveðið hvaða kennslugögn verði notuð á haustönn 2000 með fyrir vara um að væntanlegt námskeið kunni að valda þar breytingum. Í þessari áætlun er gert ráð fyrir að unnt verði að fá námsefni frá öðrum íslenskum skóla. Rætt verði hvaða atriði þurfi að hafa forgang í að komast út á vef. Jafnframt verði dregnar upp útlínur að því hvernig þetta námsefni hlutist skynsamlega niður til fjarkennslu á vef. Sett verði fram áætlun um þá efnishluta þar sem kennarar verða sjálfir að semja námsefni. Einn eða fleiri kennarar taki að sér að semja það og á reglubundnum fundum eftirleiðis verði fylgst með framvindu þeirrar samningar.
• Fimmtudagurinn 19. apríl er Skírdagur.
• Fimmtudaginn 26. apríl verði rætt áfram um það sem rætt var 12. apríl.
• Fimmtudaginn 3. maí lögð drög að námsáætlun í UTN-103. Jafnframt rætt hvernig hún mótar fjarkennsluna.
• Fimmtudaginn 10. maí farið yfir efni sem komið er á vefinn og haldið áfram að skjóta saman hugmyndum að efni sem þangað á erindi. Fjarkennslu-uppsetningin rædd og endurskoðuð.
• Fimmtudaginn 17. maí vefuppsetningin skoðuð. Gert ráð fyrir að fjarnám hefjist á haustönn 2000 um leið og nærnám í skólanum.
• Fimmtudaginn 24. maí dregin saman atriði sem þurfa að vera í leiðbeiningum til nýrra kennara um þennan áfanga. Áætlað um uppsetningu þeirra leiðbeininga á vef.
• Fimmtudaginn 31. maí ákveðið um þau sumarverkefni sem vinna þarf til að áætlunin nái fram að ganga í tæka tíð. Ekki síðar en þá verði ljóst um námskeið fyrir kennara og um liðsinni frá skóla sem þegar hefur tekið námið upp.

Gert er ráð fyrir að strax í upphafi verði tilteknum kennara eða kennurum falin veigameiri verkefnin og stjórnun umræðunnar. Bakteríum verði stranglega haldið frá þeim.

Árangur kennslunnar er jafnframt metinn í samanburði við það sem áður var. Fyrst og fremst er þar byggt á reynslu þeirra kennara sem kenndu fyrri áfangann með eldra efninu og kenna síðan þennan nýja TÖK-áfanga. Í samskiptum sínum við nemendur reka þeir sig á mismun og gera grein fyrir honum í skipulegum samræðum og á deildarfundum þar sem sérstaklega er rætt um einkenni sem unnt er að nota til mats.

Árangur kennslunnar er líka metinn með samanburði á velgengnis-hlutfalli og frammistöðu nemenda miðað við það sem gerist í öðrum skólum sem bjóða sama nám.

Jafnframt er í gangi á vefnum matseyðublað sem nemendur eru beðnir að fylla út nafnlaust og meta áfangann, eigin frammistöðu, kennsluefni, kennsluaðstæður, kennslutæki og kennara. Þetta gefur skólanum og kennurunum ans á áfangann, skipulag hans og kennsluframgang.

Sjálfsmatsnefnd skólans leggur svo fyrir sérstakt mat og það verður skoðað og borið saman við þau atriði sem mælst hafa í mati deildarinnar í heild og einstakra kennara.