Uppfært
15.4.2000

um breytt námsefni
og endurskoðun kennsluhátta
í tölvunotkun.

Þessi samantekt er ætluð kennurum tölvudeildar. Þar hafa sumir meiri menntun og aðrir minni - einnig í kennslugreininni sjálfri. Sumir hafa starfað þar lengi en aðrir aðeins eina önn. Enn aðrir byrja í nýir um leið og hið nýja námsefni er tekið upp. Sennilega hafa þeir kennt eldra námsefnið á fyrri kennslustað.

Þessi vefsíða geymir lýsingu á væntanlegu námi, markmiðum þess, kennsluháttum og mati.

Formáli = Eftirmáli

7. lota:

• I: Inngangur
• II: Hvert er viðfangsefnið? Yfirlit yfir það verkefni sem fólgið er í framkvæmd breytingarinnar
• III: Áætlun um framkvæmd breytingar

• Markmið náms
• Námsskipulag
• Inntak náms
• Kennsluhættir
• Námsmat
• Umsjón og leiðsögn

• Tengsl við annað skólastarf

Samtals
um 10
A4-síður.

• A almennum hluta aðalnámskrár,
• B aðalnámskrá um upplýsinga- og tæknimennt og
• C því sem snýr beint að efni og innihaldi áfangans og markmiðum með miðlun þess.
  Það skiptist nánar í
  >> C-1 markmið aðalnámskrár með UTN-náminu,
  >> C-2 markmiðin með áfanganum UTN-103
  >> C-3 og loks sjálf markmiðin sem talin eru með hinu skilgreinda TÖK-námi.
  þessi deilast síðan niður í undirliðina C-3.1, C-3.2, C-3.3, C-3.4, C-3.5, C-3.6 og C-3.7

Markmið TÖK-námsins eru tekin nánast orðrétt af vef Skýrslutæknifélagsins.

Kennslu-
aðstæður

• UTN-103 undirbúi nemendur undir fyrstu þrjá áfangana:
  1. áfangi Grunnþekking á upplýsingatækni.
  2. áfangi Tölvan og stýrikerfi hennar
  3. áfangi Ritvinnsla
• UTN-203 undirbúi nemendur undir seinni fjóra áfangana:
  4. áfangi Töflureiknir
  5. áfangi Gagnagrunnskerfi
  6. áfangi Framsetning á kynningarefni
  7. áfangi Internetið

Kennsluaðstæður

Gert er ráð fyrir að kennslan fari fram í tölvuveri og hafi hver nemandi eina tölvu - en annars staðar ef nauðsyn ber til - svo sem þegar skoða þarf myndbönd.

• 1 - Ljós markmið - mikilvægt er að nemandanum sé ljóst hvað það er sem honum er ætlað að nema. Þegar hafið er nám í áfanga sem geymir flókið nám eða að síðari hlutar áfangans verða ekki skiljanlegir fyrr en lýkur þeim sem á undan fara, getur reynst nytsamt að greina markmiðin í hluta og gera þeim hlutunum gleggst skil sem næst eru í röðinni hverju sinni.
• 2 - Námshvati - margir nemendur læra af skyldurækni einni saman - og nokkrir þeirra eru færir um það. Allir eru hins vegar færir um að læra það sem vekur áhuga þeirra. Það er því mikilvægt að glæða námsboðskapinn eftirkeppnisverðum eiginleikum.
• 3 - Upplýsingar - nauðsynlegt er að nemandinn fái upplýsingar sem hann getur numið af. Framsetning upplýsinganna getur þurft mörg og ólík form - annars vegar til sífelldrar endurbótar og hins vegar sökum þess að nemendur eru ólíkir.
• 4 - Aðgerðarfæri - nauðsynlegt er að nemandinn fái tækifæri til að framkvæma sjálfur og æfa þau atriði sem hann skal tileinka sér.
• 5 - Námsframgangur - nemandinn verður að upplifa það að honum fari fram. Þau verk sem hann vinnur síðar í námskeiðinu eru betur unnin en þau sem fyrr voru á ferðinni og nemandinn þarf staðfestingu á því að honum fari sífellt fram.

Ath: Í töflunni hér næst á eftir eru kennsluþættir metnir til þessara viðmiðana. Ekki er sjálfgefið að matið hljóti alltaf að vera eins og hér er gert. Hins vegar er matið hér miðað við það sem unnt er að gera úr atriðinu ef kennarinn er sér meðvitaður um markmiðin. Nytsamt er ef kennarar ræða ýmsar hliðar á framsetningunni og aðgerðinni og bera saman ráð sín og hugmyndir um útfærslur.

þverfagleg
nýting

Nauðsynlegt er að gera ítarlega töflu yfir þau markmið sem dregin hafa verið fram í markmiðalistanum þannig að fram komi hver þeirra sé sérsaklega ætlunin að uppfylla að einhverju eða öllu leyti í námi nemandans í þessum námsáfanga. Sum atriði eru ekki á færi einstakra áfanga en þeir leggja þó sitt af mörkum. Eðlilegt er að slík atriði séu metin af sérstökum aðilum sem fylgist með nemendum innan og utan kennslustunda með ýmsum hætti og ekki endilega reglulegum. Þetta á til dæmis við um mörg meginmarkmiða framhaldsskólans.

Gerð slíkrar töflu er í raun brennandi viðfangsefni þótt hér gefist ekki tími að sinni til þess. Sjálfsagt er að líta til þess að þetta nám mun verða nokkurn tíma í mótun og þegar því hefur verið hrundið af stað er eðlilegt að þróa það nánar með gerð slíkrar töflu og síðan með stuðningi af henni.

Tæknileg
kunnátta

Þegar nemandinn þreytir síðan TÖK-próf kann hann að þurfa að leysa 80% atriðanna rétt. Hann getur því staðist UTN-námið án þess að hafa undirbúið sig nægilega til að geta náð prófi í viðkomandi TÖK-áfanga.

Málþing
Lög og reglur
Líkamsbeiting

• Skoðanir nemandans á leit og nýtingu upplýsinga og skilningur hans á virðingu fyrir upplýsingum er metinn af umræðum og innleggjum hans á málþingum.
• Þekking hans á gildandi lögum um meðferð upplýsinga er prófuð á munnlegu eða skriflegu prófi.
• Vitneskja hans um líkamsbeitingu við tölvuvinnslu er ályktuð af háttalagi hans sjálfs er hann vinnur við tölvu.

Sérverkefni

• Miðað er við að það verkefni sé unnið í samvinnu tveggja nemenda, þeir hafi haft öll gögn við höndina og að verkefnið sé sem mest rauntengt. Metið er innlegg nemandans í samstarfið, þátttaka hans og frumkvæði og athygli hans á því hvort um er að ræða merkilegar og mikilvægar upplýsingar.
• Upplýsingaleit, öflun, mat og notkun er metin af þeim verkum sem nemandinn hefur unnið og þætti hans í hagnýtingu þeirra sem annar hefur aflað.
• Metið er útlit, framsetning, læsileiki og tengingar með inn- og útvísunum.
• Skilningur nemandans á því efni sem verkefni hans fjallar um er skoðaður sérstaklega. Rætt er við hann um efnið og leitast við að greina að hve miklu leyti hann gerir sér grein fyrir þekktum ramma efnisins og hvort hann telur sig varpa á það nýju ljósi.

Þegar því verður við komið koma aðrir kennarar inn í kennslutíma og liðsinna um kennslu einstakra nemenda og afla um leið almennra og sértækra upplýsinga um miðlun kennara og nám nemenda og leggja þær fram til umræðu á deildarfundum.

Vefsíður þær sem til verða í þessum áfanga eru settar inn á skólavefinn og tengjast þannig skólanum og andliti hans innan skólans. Hugsanlegt er að sumar vefsíður þyki eiga erindi út á internet-vef skólans og verði þannig aðgengilegar öllum þeim sem heimsækja skólavefinn.

Nemendur sem lokið hafa námi í þessum áföngum gætu tekið að sér ólaunaða eða launaða vinnu fyrir skólann eða skólafélagið við ritvinnslu eða vefsíðugerð um tiltekin efni.

Áfanginn UTN-103 er forkröfu-áfangi fyrir nemendur sem ekki hafa fullnægjandi grunn í upplýsinga- og tölvunotkun. Með áfanganum er verið að tryggja að allir nemendur skólans geti nýtt sér upplýsingar á margvíslegu formi og upplýsinga- og samskiptatækni sem verkfæri í hverri námsgrein. Í þessum áfanga fær nemandinn þjálfun í atriðum sem á skortir að hann hafi náð lokamarkmiðum grunnskólanámsins.

Með námi í áfanganum UTN-103 undirbýr nemandinn sig einnig undir að standast fyrstu þrjú áfangapróf tölvuökuskírteinisins. Sérstaklega ber þó að benda á að námsefni áfangans er að nokkru leyti annað en krafist er kunnáttu í til TÖK-prófs auk þess sem prófkröfur og prófmat í UTN-103 er með nokkuð öðrum hætti en til TÖK-námsins. Þess vegna geta nemendur staðist próf í UTN-103 án þess að það merki að þeir séu fullbúnir undir TÖK-próf í viðkomandi áföngum þess.

Yfir-
markmið
UTN-
námið

til
mats

• temur sér gott verklag við notkun upplýsinga- og samskiptatækni. Það felur meðal annars í sér að hann
  > forðast langar kyrrsetur við tölvu,
  > tileinkar sér rétta likamsbeitingu við tölvuvinnslu
  > tekur tillit til umhverfissjónarmiða við notkun upplýsingatækni, t.d. í notkun á pappír
• nýtir sér upplýsingar á margvíslegu formi í tengslum við það nám sem hann stundar. Það felur m.a. í sér að hann
  > afli, flokki, meti, vinni úr og miðli upplýsingum á gagnrýninn og skapandi hátt. Það felur m.a. í sér að hann
  ** nýti sér helstu tegundir upplýsingasafna
  ** afli sér upplýsinga um fjölbreytt efni eftir margvíslegum leiðum
  ** sýni færni í að meta gæði, áreiðanleika, uppruna og gildi upplýsinga
  ** beiti helstu aðferðum við skráningu og miðlun upplýsinga, hvort heldur sem er á stafrænu formi eða ekki
  > þekki hvaða upplýsingakostur honum stendur til boða á skólasafninu, hvort heldur sem er á tölvutæku formi eða ekki
  > þekki helstu lagaleg og siðferðisleg atriði er varða söfnun, geymslu og miðlun upplýsinga
• nýtir sér upplýsinga- og samskiptatækni í tengslum við það nám sem hann stundar. Það felur m.a. í sér að hann
  > öðlist víðtæka reynslu af hagnýtingu upplýsinga- og samskiptatækni
  > sýni frumkvæði í að afla sér þekkingar á notkunarmöguleikum upplýsinga- og samskiptatækni
  > sýni frumkvæði í að nota þekkingu sem hann aflar sér með upplýsinga- og samskiptatækni
• notar upplýsinga- og samskiptatækni til að afla sér þekkingar, skapa þekkingu og kynna fyrir öðrum. Það felur m.a. í sér að hann
  > setji fram á tölvutækan hátt þekkingusem hann aflar sér í námi s.s.
  ** með gagnasafni
  ** með myndrænni framsetningu tölfræðilegra gagna
  ** á margmiðlunarformi með tónlist, myndum, kvikmyndum og stiklutexta
  > sýni frumkvæði og áræði í að skapa nýja þekkingu með notkun upplýsinga- og samskiptatækni, t.d. með því að greina, hanna og gera hugbúnað, hermilíkön eða þekkingarkerfi til að afla þekkingar og reynsluprófa
  > geti rætt um verkfæri og viðfangsefni upplýsingatækni og upplýsingavinnslu á góðri íslensku
  > geti kynnt verkefni sín og hugmyndir á skýran og skilmerkilegan hátt um tölvunet
• sýnir ábyrgð, siðvit og tjáningarhæfni í vinnu á staðarneti skólans sem og á Netinu og í samskiptum við aðra um tölvunet. Það felur m.a. í sér að hann
  > vinni með öðrum nemendum um tölvunet við lausn viðfangsefna, axli þar ábyrgð, læri af öðrum og sýni frumkvæði
  > þjálfi samskipta- og tjáningarhæfni sína um tölvunet, t.d. með því að tjá sig skriflega í rauntíma og með samskiptum í sýndarveruleika
  > stundi á árangursríkan hátt staðbundið nám sem og fjarnám um tölvupóst, tölvuráðstefnur og myndráðstefnur.

UTN-103

I: tölvunotkun: Nemandi

• hafi að minnsta kosti þá þekkingu á tölvunni og stýrikerfi hennar sem skilgreind er fyrir annan áfanga TÖK-prófsins.
• þekki staðarnet skólans og þann hugbúnað sem honum stendur til boða
• geti beitt þeim hugbúnaði sem til er í skólanum, í réttu samhengi við annað nám í skólanum, hafi á valdi sínu ritvinnslu að minnsta kosti að því marki sem skilgreint er fyrir þriðja hluta TÖK-námsins.
• geti sjálfur aflað sér þekkingar um hvernig hagnýta má upplýsingatækni í tengslum við nám sitt
• geti á tölvutækan hátt sett fram þá þekkingu sem hann hefur aflað sér s.s. í gagnasafni, með myndrænni framsetningu tölfræðilegra gagna, á margmiðlunarformi með tónlist, myndum, kvikmyndum og stiklutextta
• geti rætt um verkfæri og viðfangsefni upplýsingatækninnar á réttri íslensku
• sýni ábyrgð og siðvit í vinnu sinni á staðarneti skólans sem og á interneti

II: Upplýsingalæsi: Nemandi

• þekki helstu atriði í sögulegri þróun upplýsingamála
• fái innsýn í tilurð, eðli og hagnýtingu upplýsinga
• þekki helstu aðferðir við skráningu og miðlun upplýsinga, hvort heldur er á stafrænu formi eða ekki
• þekki helstu tegundir upplýsingasafna
• geti aflað sér upplýsinga um fjölbreytt efni eftir margvíslegum leiðum
• öðlist færni í að meta gæði, áreiðanleika, uppruna og gildi upplýsinga
• þekki helstu lagaleg, siðferðisleg og félagsleg atriði er varða söfnun, geymslu og miðlun uppýsinga
• hafi grunnþekkingu á upplýsingatækni eins og hún er skilgreind fyrir fyrsta áfanga TÖK-prófs.

Til að ljúka áfanganum á fullnægjandi hátt þarf nemandinn að fá vinnu sína og frammistöðu metna til einkunnarinnar 5,0.

UTN-203

Notkun skrifstofuhugbúnaðar. Nemandi

• hafi þá kunnáttu í notkun töflureiknis sem skilgreind er fyrir fjórða áfanga TÖK-prófsins
• hafi þá kunnáttu í notkun gagnagrunna sem skilgreind er fyrir fimmta áfanga TÖK-námsins
• hafi þá kunnáttu um gerð kynningarefnis sem skilgreind er fyrir sjötta áfanga TÖK-námsins
• hafi þá kunnáttu um notkun internetsins sem skilgreind er fyrir sjöunda áfanga TÖK-námsins

Til að ljúka áfanganum á fullnægjandi hátt þarf nemandinn að fá vinnu sína og frammistöðu metna til einkunnarinnar 5,0.

Þessar skilgreiningar eru afar ítarlegar og þjóna því mjög vel sem lýsingar á því sem nemandinn þarf að hafa á valdi sínu. Þær eru hlutlægar og hægt er að leita uppi lausnir á þeim og tileinka sér. Þegar því er lokið er nemandinn tilbúinn að þreyta próf.

TÖK = Tölvu-ökuskírteini er evrópskt skírteini sem sýnir hæfni þess sem þar er getið til að vinna við tölvur. Skírteinið er tekið gilt á Íslandi og annars staðar í Evrópu. Námsmarkmiðin þróast með þróun tölva og hugbúnaðar. Hér er miðað við útgáfu 1.5 af námsmarkmiðunum.

Tekin eru próf í sjö aðskildum þekkingar- og leikniatriðum. Unnt er að taka prófin eitt og eitt í senn og þegar eitthvert þeirra er staðið fær nemandinn stimpil í hæfnisskírteini. Ef hann vill fá tölvuökuskírteinið þarf hann hins vegar að standast öll 7 prófin innann þriggja ára. Efnishlutarnir sjö eru:

1. áfangi (TÖK-1) Grunnþekking á upplýsingatækni. Þessi áfangi skiptist í 6 efnishluta
>> Prófkröfur: Skriflegt próf í 45 mínútur með 6 spurningum, einni úr hverjum hluta áfangans. 60% svaranna þurfa að vera rétt.
2. áfangi (TÖK-2) Tölvan og stýrikerfi hennar
>> Prófkröfur: 10 spurningar á prófi í 45 mínútur og svara þarf 80% spurninganna rétt.
2. áfangi (TÖK-3) Ritvinnsla
>> Prófkröfur: 20 grunnverkefni og 4 vandasamari verkefni á 45 mínútum. Svara þarf rétt 90% grunnverkefnanna og 50% vandasamari verkefnanna.
4. áfangi (TÖK-4) Töflureiknir
>> Prófkröfur: 12 grunnverkefni og 4 vandasamari verkefni í 45 mínútur. Rétt þarf að leysa 90% grunnverkefnanna og 50% vandasamari verkefnanna.
5. áfangi (TÖK-5) Gagnagrunnskerfi
>> Prófkröfur: 10 verkefni í 45 mínútur. Leysa þarf rétt 80% verkefnanna.
6. áfangi (TÖK-6) Framsetning á kynningarefni
>> Prófkröfur: 10 verkefni í 45 mínútur. Leysa þarf 80% verkefnanna rétt.
7. áfangi (TÖK-7) Internetið
>> Prófkröfur: 10 verkefni sem leysa þarf 80% rétt.

Í þessum áfanga er prófaður skilningur próftakans og þekking á almennri notkun upplýsingatækni. Próftaki skal vera fær um að sýna að hann búi yfir almennri þekkingu á tölvum og hlutverki þeirra í samfélaginu.
Áfanganum er skipt í sex hluta. Í hverju prófi eru sex spurningar; ein úr hverjum hluta.

Próftaki skal

- þekkja einstaka hluta tölvunnar
- skilja hvað felst í stýrikerfi
- skilja vinnsluna í tölvuforriti
- skilja hugmyndina að baki minni og vistun gagna
- skilja tengslin milli bita, bæta, svæða, færslna, skjala og skráa
- vita hvernig staðið er að þróun tölvukerfis.
- skilja hvað er grafískt notendaviðmót
- skilja hvað er margmiðlun

Próftaki skal

- hafa skilning á þýðingu aukinnar tölvunotkunar
- þekkja þau tölvukerfi sem notuð eru í viðskiptalífinu
- þekkja þau tölvukerfi sem notuð eru í iðnaði
- þekkja þau tölvukerfi sem notuð eru á sviði menntunar
- þekkja þau forrit sem notuð eru á heimilum - í tómstundum, fyrir heimilisbókhald og á vinnustað heima
- þekkja þau forrit sem menn komast í tæri við dags daglega - t.d. í stórmörkuðum, bókasöfnum, hjá lækninum, svo og þekkja notkun snjallkorta
- vita muninn á kerfishugbúnaði og forritum.

Próftaki skal

- hafa skilning á áhrifum aukinnar tölvunotkunar
- hafa skilning á því sem felst í hugtakinu „Upplýsingasamfélagið"
- skilja hvar tölvan getur komið í stað mannsins: hvar er tölvan betri en maðurinn og öfugt
- hafa skilning á því að temja sér góðar tölvuvenjur í tengslum við notkun og viðhald tölvu og tilheyrandi búnaðar
- vita hvað þarf til bragðs að taka ef tölvan bilar- vita um hættur sem heilbrigði eða öryggi einstaklings geta stafað af tölvunotkun.

Próftaki skal

- skilja hvað felst í höfundarrétti á hugbúnaði og ýmsum atriðum varðandi öryggi og löggjöf í sambandi við afritun, samnýtingu og lán á disklingum
- hafa skilning á ábyrgð varðandi vernd gagna sem maður hefur aðgang að, svo og löglegri notkun slíkra gagna
- þekkja inntak tölvulaganna
- skilja mikilvægi öryggis: vernd vélar, gagna og aðgangsorða ásamt reglulegri töku öryggisafrits
- skilja hugtakið vírus og vírusvarnarforrit
- vita hvernig vírus getur komist í tölvukerfi, hvað vírus getur gert og hvað á að gera til þess að forðast vírusa
- skilja hvað gerist í tölvunni þegar rafmagnslaust verður.

Próftaki skal

- þekkja muninn á vélbúnaði og hugbúnaði
- vita muninn á ýmsum gerðum minnis, t.d. RAM og ROM, og vita hvaða hlutverkum þær gegna
- skilja nauðsyn þess að vista, geta lýst aðferðinni og skilja hugtakið geymslurými
- skilja hvaða hlutverki inntaks- og úttakstæki gegna, nefna nokkrar þeirra og til hvers þær eru notaðar
- þekkja ýmsar gerðir prentara og vita hvernig þeir eru notaðir
- skýra hvaða máli hraði tölvunnar og afkastageta skiptir, þar á meðal örgjörva, örgjarvahraða, minni og vistun
- skilja þau vandamál varðandi vinnustellingar sem komið geta upp í tengslum við vinnu við skjái, og hvernig bregðast má við þeim.

Próftaki skal kunna að

- skýra hugmyndina að baki tölvusamskipta og hlutverk þeirra í nútíma upplýsingakerfum
- skýra hvers vegna tölvupóstur er gagnlegur
- skýra hvers er þörf til þess að geta notað tölvupóst
- skýra hvers er þörf til þess að tengja eigin tölvu við tölvunet
- skýra hvað Internetið er og hvernig það getur gagnast
- skýra notkun símakerfisins í tengslum við tölvunotkun, svo og hvernig síma- og tölvukerfi eru tengd saman
- gera grein fyrir hugtökunum staðarnet (LAN) og víðnet (WAN).

Markmið þessa áfanga er að kanna þekkingu próftaka á grundvallarstarfsemi tölvunnar sem nauðsynleg er til þess að hægt sé að nýta tölvuna til hagnýtra hluta. Próftaki skal geta sýnt að hann geti lokið við grunnviðfangsefni í tölvunotkun.

Inntak: - Próftaki skal kunna að

- ræsa tölvuna
- mynda möppu (efnisskrá) og möppu í möppuna, svo og hafa skilning á uppbyggingu skráakerfis
- færa og afrita skrár
- eyða skrá úr einni eða fleiri möppum
- mynda skrá með því að nota ritfærsluforrit, og vista hana í möppu. Ritfærsluforritið getur verið ritvinnsluforrit eða einfalt ritfærsluforrit
- breyta heitum skráa
- athuga innihald möppu, kunna að átta sig á fjölda skráa í möppunni, svo og stærð skráa og dagsetningu þegar skrá var mynduð eða henni síðast breytt
- forsníða diskling
- taka öryggisafrit af gögnum - afrita skrár á annan diskling eða í aðra möppu á disklingnum sem um er að ræða
- vista skrár á diskling
- velja milli fleiri uppsettra prentara
- prenta út á uppsettum prentara
- fara rétt að því að slökkva á tölvunni

Markmið þessa áfanga er að kanna hagnýta reynslu próftaka af notkun ritvinnslu. Próftaki skal geta sýnt að hann kunni að nota ritvinnsluforrit og aðgerðirnar í því.

Inntak - A. Grunnaðgerðir:

Próftaki skal án aðstoðar kunna að

- ræsa ritvinnsluforritið
- opna skjal sem þegar er til:
- rita texta
- bæta inn texta
- eyða texta
- búa til skjal:
- rita texta
- bæta inn texta
- vista skjal á diskling
- nota þær aðgerðir sem eru í algengu ritvinnsluforriti:
- færa til texta í skjali
- afrita texta í skjali eða úr einu skjali í annað
- setja orð í stað annarra
- breyta útliti texta:
- skáletra texta
- feitletra texta
- miðja og undirstrika texta
- breyta leturgerð
- breyta línubili
- jafna texta
- nota leiðréttingarforrit og leiðrétta hugsanlegar villur
- prenta út skjal eða hluta úr skjali
- setja inn síðuhaus eða síðufót
- setja inn sjálfvirka ritun blaðsíðutals
- breyta sjálfvirkri ritun blaðsíðutals
- nota hjálpina.

Inntak - B. Flóknari aðgerðir:

Próftaki skal án aðstoðar kunna að

- draga inn texta
- tengiprenta gagnaskrá og skjal
- flytja inn töflur og gröf
- mynda töflu í skjali
- nota dálkhnappinn
- setja upp skjal í samræmi við almennan viðskiptastaðal
- nota sjálfvirka orðskiptingu
- nota sniðskjöl
- nota fjölverkahugbúnað.

Markmið þessa áfanga er að kanna hagnýta reynslu próftakans af notkun töflureiknis. Próftaki skal geta sýnt að hann kunni að búa til nýtt töflureiknisskjal og nota töflureikni og grunnaðgerðir hans.

Inntak - A. Grunnaðgerðir:

Próftaki skal kunna að

- opna töflureiknisskjal, breyta því, bæta við línum og reikna ný gildi
- setja inn línur og dálka - mynda nýja línu eða dálk á tilteknum stað
- búa til töflureiknisskjal og rita inn gögn: tölur, texta, formúlur
- forsníða reiti, hvað varðar t.d. fjölda aukastafa, skilmerki, gjalmiðil o.fl.
- stilla dálkabreidd og forsníða dálka og línur
- raða í töflureiknisskjalinu
- nota grunnaðgerðir í töflureikni, t.d.: summa, meðaltal
- prenta og vista töflureiknisskjal
- setja inn síðuhaus og síðufót
- nota hjálpina.

Inntak - A. Flóknari aðgerðir:

Próftaki skal kunna að

- nota beinar og afstæðar reitatilvísanir í formúlum
- mynda gröf og töflur á grundvelli gagna í töflureikninum
- sækja gröf á disk
- prenta út gröf með titlum og texta
- flytja gögn milli töflureiknisskjala
- nota fjölverkahugbúnað.

Markmið þessa áfanga er að kanna færni próftaka í að búa til lítinn gagnagrunn með algengu gagnagrunnsforriti svo og að framkvæma einfaldar fyrirspurnir og skilgreina skýrslur í gagnagrunni sem þegar er til.

Inntak A: Búa til gagnagrunn

Próftaki skal án aðstoðar kunna að

- hanna einfaldan gagnagrunn
- forma færslurnar
- rita inn gögn
- ritfæra gögn
- bæta við nýjum færslum
- eyða færslum
- skilgreina hnappa
- vista gagnagrunn á disk
- leita, velja og raða gögnum út frá gefnum forsendum
- kynna valin gögn í tiltekinni röð á skjánum eða í skýrslum
- nota hjálpina.

Inntak B: Nota gagnagrunn sem er þegar til

- sækja gagnagrunn sem er þegar til
- rita gögn inn í gagnagrunninn
- ritfæra gögn
- bæta við nýjum færslum
- leita, velja og raða gögnum út frá gefnum forsendum
- kynna valin gögn í tiltekinni röð á skjánum eða í skýrslum
- breyta uppbyggingu gagnagrunnsins
- nota hjálpina.

Markmið þessa áfanga er að kanna færni próftaka í að búa til kynningarefni með algengu forriti.

Inntak - Próftaki skal kunna að

- nota bólur í uppsetningu til að leggja áherslu á atriði
- sækja myndir úr ClipArt í því skyni að setja inn myndir
- teikna einfaldar myndir, t.d. kassa, hringi og línur
- nota liti, skugga og ramma
- nota ýmiss konar leturgerðir og skipta milli þeirra
- miðja og láta bera á texta
- afrita og breyta stærð teikninga
- nota skipulagsrit
- setja inn skipti milli mynda
- nota hjálpina.

Markmið þessa áfanga er að kanna skilning próftaka á hugtakinu upplýsinganet. Próftaki skal geta sýnt að hann kunni að senda tölvupóst og leita á Internetinu.

Inntak A: Tölvupóstur - Próftaki skal kunna að

- senda boð í tölvupósti
- hengja skrá á tölvupóst
- vista tölvupóstboð
- afrita tölvupóstboð
- senda áfram boð í tölvupósti.

Inntak B: Netið - Próftaki skal kunna að

- tengjast Internetinu
- leita að og finna upplýsingar á Internetinu.