Niðja-
mótið
2004

Aðalbjörg
Jakobs-
dóttir

Herdís
Jakobs-
dóttir

Jakob
Gíslason

Guðrún
Gísla-
dóttir

Niðja-
mót

2000

2004

2009

*

JÁJ-1938:
Hálfdan
Jóakimsson
í Brenniási

Jakob Hálfdanarson (f. 5.2.1836, d. 30.1.1919) og
Pétur Ólafur Gíslason (f. 16.7.1831, d. 19.9.1917)
standa hjá Pétri Jónssyni í Reykjahlíð (f. 18. apríl 1818, d. 1906).
Úr mynd Eiríks Þorbergssonar í myndasafni Jakobs Jakobssonar.
Ævisagan * Niðja-netföng

Niðjamyndir og Niðjatré

Efnisyfirlit:

• Hálfdan Jóakimsson - í samantekt Jóns Ármanns Jakobssonar 1938
• Upphaf sjálfsævisögu Jakobs - inngangur að JH-bókinni
• Hálfdan Jakobsson
  • Lýsing á síðustu dögum Jakobs Hálfdanarsonar í bréfi til Herdísar
  • Stutt yfirlit yfir æviferil Hálfdans samantekið 2011 hjá Menningarmiðstöð Þingeyinga.
• Herdís Jakobsdóttir
  • Fyrsti formaður SSK formaður Sambands sunnlenskra kvenna
    - eftir Guðrúnu Gísladóttur.
  • Melkorka 1955: Viðtal við Herdísi Jakobsdóttur þá 80 ára
    - eftir Þóru Vigfúsdóttur.
• Aðalbjörg Jakobsdóttir - eftir Guðrúnu Gísladóttur
• 1860 - 1866 Brasilíuferð íhuguð, áætluð, skip kemur ekki, hætt við.
  Jón Grétar Hálfdanarson tók saman.
• Nokkur ártöl
• Ítarlegur atburðalisti  
  Vikar Pétursson tók saman eftir sjálfsævisögu Jakobs
• Sjá einnig: Steinhús tengdafeðra eftir Jón Hálfdanarson.
• Ritað inn á þennan vef úr handritum Jakobs:
  Í Ættartölubókinni eru meðal annars eftirfarandi þrjár frásagnir. GÓP og Pétur Sumarliðason eftirrituðu frásagnirnar þann 9.4.1968 og af því eftirriti eru þær hingað færðar. Þær eru hér endurritaðar 1999 með orðalagi og stíl Jakobs en sums staðar hefur GÓP fært greinarmerkja- og stafsetningu lítillega að því sem tíðkast nú um stundir.
  • Eldgosið á Mývatnsöræfum 1875
  • Vegurinn yfir Mývatnsöræfi - 1878-1881
  • Sæluhúsið við Jökulsá - 1880-1882
• Viðskipti við K.Þ.:
  Hér er að finna eftirtalin 6 skjöl:
  • Samningur um verslun K.Þ. frá 1882
  • Samningur við K.Þ. um leigu á hálfu húsi - frá 1884
  • Uppsögn! K.Þ. segir JH upp íbúðarhúsnæðishelmingi K.Þ. dags. 16. mars 1889
  • Ítarleg(!!) höfnun uppsagnarinnar - í bréfi JH dags. 27. mars 1889  
  • Samningur við afhendingarmann - frá 1892
  • Þakkir til JH frá 20 ára afmælishátíð K.Þ. 20. febrúar 1902
• Seinni ár:
  • Húsavík: fyrrum - nú - framvegis - 6. jan. 1895 - fyrirlestur fluttur á skemmtisamkomu Fundafélags Húsavíkur.
  • Jón Ármann Jakobsson kvaddur á Húsavík 13. júlí 1913
  • Hálfdan J. segir Herdísi J. frá ævilokum Jakobs Hálfdanarsonar 30. jan. 1919 - og útför og ljóð Huldu, frændkonu Jakobs við fráfall hans. Hulda var skáldnafn Unnar Benediktsdóttur Bjarklind sem var dóttir Benedikts á Auðnum.
• 1952 - 27. júlí: Fimmtugsafmæli SÍS og afhjúpun styttu af Jakobi.
• Umsagnir samtímamanna og fleiri
• Niðjamál:
• Niðjamótið við Mývatn 2000
• Niðjamótið að Stöng 2004
• Niðjamótið að Stöng 2009

Þannig hefst sjálfsævisaga Jakobs Hálfdanarsonar, sem "var einn fremsti brautryðjandi kaupfélagsskapar, þeirra verzlunarhátta, sem upp voru teknir í Þingeyjarsýslu undir lok 19. aldar, og nú bera heitið samvinnuhreyfing." eins og Einar Laxness kemst að orði árið 1982 í upphafi formála síns að bók sem þá var gefin út með nokkru af efni Jakobs, sjálfsævisögu hans, sögu Kaupfélags Þingeyinga og nokkru fleiru.

Kynning á bakhlið bókarinnar hefst þannig:
"Faðir samvinnuhreyfingarinnar á Íslandi." Orð þessi eru höfð eftir Jónasi Jónssyni frá Hriflu um höfund þessarar bókar, Jakob Hálfdanarson, bónda á Grímsstöðum við Mývatn og fyrsta kaupfélagsstjóra Kaupfélags Þingeyinga (f. 1836, d. 1919).

- - - - - -

Jakob skrifaði margt fleira heldur en það sem enn hefur birst á prenti og þar á meðal eru eftirtaldar frásagnir sem hann ritaði í bók sem hann nefndi Ættartölubók Jakobs Hálfdanarsonar, Húsavík, hverrar skrift er upp hafin árið 1898.

Nokkur
ártöl

• 1836 - 1856 * 0 - 21 árs í Brennuási.
  Fd. 5.2.1836. Foreldrar: Hálfdan Jóakimsson og Aðalbjörg Sigurðardóttir.
• 1856 * 21 árs.
  Flyst að Grímsstöðum við Mývatn að reka þar bú fyrir foreldra sína sem búa áfram í Brennuási til næsta vors. 
• 1857 - 59 * 24 ára. Vinnumaður á Grímsstöðum.
• 1859 * 23 ára.
  Petrína Kristín Pétursdóttir (f. 15.10.1839 - d. 19.11.1907) kemur til Grímsstaða.
• 1860 * 24 ára. Jakob og Petrína ganga í hjónaband.
• 1861 * 25 ára. Bóndi á Grímsstöðum til 1871. (Hr.stj. og meðhjálpari).
• 1860 - 1866 * Brasilíuferð íhuguð, áætluð, skip kemur ekki, hætt við.
• 1872 * 36 ára. Bóndi á Brettingsst.
• 1873 * 26. maí - Hálfdan Jakobsson fæðist.
• 1874 * 38 ára. Bóndi á Grímsstöðum.
• 1883 * 47 ára. Borgari á Borgarhóli.
• 1884 * 48 ára. Borgari á Jaðri, Húsavík
  "Upphafsmaður og erindreki Kaupfélags Þingeyinga" eins og hann kemst sjálfur að orði.)
• 1887 * 51 árs. Borgari í Naustum
• 1896 * 60 ára. Borgari í "Garðar"
• 1899 * 63 ára. Borgari á Jaðri, Húsavík.
• 1919 * 82 ára. Dd. 30.1.1919. 
• 1955 * 22. sept. deyr Hálfdan Jakobsson í Mýrarkoti - 82 ára.

SÍS
50
ára

JH-
styttan

Herdís, Jakobína og Aðalbjörg Jakobsdætur og Vilhjálmur Þór

• Dagskráin - eins og hún varð !!
• Listi yfir þátttakendur
• Undirbúningssaga mótsins
• Gistikostir við Mývatn vorið 2000

Niðjafélagið
hefur
reikning:

1135-05-7187

og kennitalan:

220231-2409

Niðjafélag Jakobs Hálfdanarsonar undirbjó útgáfu þessarar bókar sem kom út hjá Ísafold árið 1982. Nú hefur Niðjafélagið fengið það sem eftir er af upplaginu og ákveðið hefur verið að bjóða hvert eintak á kr. 500.

Láttu vita ef þú og þínir vilja kaupa eitt eða fleiri eintök.

Mjög mikið efni liggur eftir Jakob í rituðu máli. Niðjar Jakobs hafa unnið að útgáfu þess efnis síðan um 1940. Bókin sem kom út árið 1982 var afrakstur þess starfs. Þá var áætlað að gefa út að minnsta kosti eina aðra bók. Til þess hefur enn ekki komið og undirbúningsstarf undir þá útgáfu hefur enn ekki farið í gang. Á margan hátt er hægt að leggja því máli lið - og láttu vita ef þú hefur hug á því. Það er auðvitað kominn tími til að skoða það mál nánar.